Για 25 συνεχείς μήνες
συνεχίζονται οι ανατιμήσεις στα είδη πρώτης ανάγκης και κυρίως στα τρόφιμα,
«ροκανίζοντας» το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών.
Οι ανατιμήσεις σε τρόφιμα
και είδη νοικοκυριού άμεσης κατανάλωσης ξεπερνούν ακόμη και το 50% τους
τελευταίους 12 μήνες, εξαντλώντας τις αντοχές των χαμηλότερων οικονομικών
στρωμάτων της κοινωνίας. Αυτός είναι και ο λόγος που αποφασίστηκε από την
κυβέρνηση η παράταση των «ανακουφιστικών» μέτρων, όπως το market pass, το
«καλάθι του νοικοκυριού» και το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους, τουλάχιστον έως
το τέλος του 2023, μέτρα όμως τα οποία δεν μπορούν να καλύψουν το τεράστιο
ποσοστό αύξησης των τιμών τους τελευταίους μήνες.
Οι αιτίες
Με βάση τις εκτιμήσεις
και τα μηνύματα από την αγορά, τα προβλήματα δεν δείχνουν ότι θα σταματήσουν
τους επόμενους μήνες. Αντιθέτως, φαίνεται πως θα υπάρξουν νέες εφιαλτικές
ανατιμήσεις, καθώς ο πληθωρισμός στα τρόφιμα παραμένει σε διψήφια ποσοστά, ενώ
η αποχώρηση της Μόσχας από την κρίσιμη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας έχει
οδηγήσει μέσα σε ελάχιστες μέρες τις τιμές του σιταριού στα ύψη, με τις
αυξήσεις να ξεπερνούν το 13%, εντείνοντας τους φόβους για νέα αναζωπύρωση του
πληθωρισμού των τροφίμων.
Είναι ενδεικτικό ότι η
Ελλάδα εμφανίζει σταθερά μεγαλύτερο ποσοστό ανατιμήσεων σε σχέση με τον μέσο
όρο της ευρωζώνης σε τουλάχιστον 8-10 βασικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων το
κρέας, το βούτυρο, τα φυτικά έλαια, τα αβγά και ενίοτε το ψωμί. Μάλιστα, ο
πληθωρισμός των τροφίμων εκτινάχθηκε τον Ιούνιο στο 12,2% -από 11,6% τον Μάιο
του 2023- και θα συνεχίσει να αυξάνεται λόγω των τουριστικών ροών, με τις
επιχειρήσεις να κρατούν τις τιμές ψηλά λόγω αυξημένης ζήτησης.
Σημαντικές είναι οι
ανατιμήσεις και στα είδη άμεσης κατανάλωσης, με την ετήσια άνοδο να φτάνει τον
Ιούνιο στο +9,3%.
Στα ράφια
Τον Ιούνιο στη λίστα των
«πρωταθλητών» της ακρίβειας προστέθηκαν και τα φρούτα, επιβεβαιώνοντας με τον
πιο επίσημο τρόπο ότι πληρώνουμε «χρυσάφι», συγκριτικά με τους υπόλοιπους
Ευρωπαίους, όχι μόνο για τα εισαγόμενα προϊόντα, όπως το μοσχάρι, αλλά και για
εκείνα που έχουμε σε επάρκεια. Κάτι που διαπιστώνεται και στο κατσίκι και στο
αρνί, με τις αυξήσεις στις τιμές να είναι οριακά υψηλότερες στην Ελλάδα σε
σχέση με την ευρωζώνη, όπως προκύπτει από τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών
καταναλωτή σε 25 βασικές κατηγορίες διατροφής της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής.
Είναι χαρακτηριστικό πως
το παρθένο ελαιόλαδο ακρίβυνε κατά 11,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή
περίοδο και από τα 8,13 ευρώ διαμορφώνεται στα 9,08 ευρώ. Αντίστοιχα, τεράστια
αύξηση παρατηρείται στο αλεύρι (από 1,7 ευρώ σε 1,85 ευρώ), στο τυρί φέτα (από
5,51 σε 5,85 ευρώ) και στο ψωμί του τοστ (από 2,04 ευρώ σε 2,13 ευρώ), ενώ
σημαντικές ανατιμήσεις καταγράφονται στα χαρτικά (χαρτί υγείας 8 τεμαχίων από
4,29 ευρώ σε 5,25 ευρώ) και στον καφέ (από 7,43 ευρώ σε 7,72 ευρώ).
«Φωτιά» το πρώτο εξάμηνο
του 2023
Από τα αναλυτικά στοιχεία
της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.)προκύπτει ότι σε σύνολο 60 κατηγοριών
τροφίμων και ποτών οι τιμές τον Ιούνιο του 2023 ήταν αυξημένες σε σύγκριση με
τον Ιανουάριο σε 52 εξ αυτών, ενώ μειώσεις καταγράφηκαν μόνο σε οκτώ κατηγορίες
τροφίμων. Οι νέες αυτές ανατιμήσεις έρχονται να προστεθούν σε όλες αυτές που
έγιναν κυρίως μέσα στο 2022, από τα τέλη Φεβρουαρίου κι έπειτα, ενώ σε κάποια
προϊόντα είχαν ξεκινήσει ήδη από το φθινόπωρο του 2021, λόγω των διαταραχών
στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Η μεγαλύτερη αύξηση το
πρώτο εξάμηνο του 2023 σημειώθηκε στις τιμές των νωπών φρούτων, 41,15%, ενώ στη
λίστα των ανατιμήσεων περιλαμβάνονται πολλά τυποποιημένα τρόφιμα. Αυξήσεις
τιμών πάνω από 10% καταγράφηκαν το α’ εξάμηνο του 2023 σε άλλα προϊόντα
διατροφής (17,20%), σε παρασκευάσματα με βάση το κρέας (12,19%), στα δημητριακά
για πρωινό (11,05%). Μεγάλες είναι οι ανατιμήσεις σε σειρά βασικών ειδών
διατροφής, όπως στο χοιρινό κρέας (8,29%), στο ελαιόλαδο (8,25%), στις πατάτες
(7,47%), στις παιδικές τροφές (6,20%) και στο ρύζι (5,96%).
Από την άλλη,
αξιοσημείωτη είναι στην ουσία μόνο η μείωση κατά 12,55% στην τιμή των άλλων
βρώσιμων ελαίων (κυρίως ηλιέλαιο), προϊόντων όμως που είχαν ανατιμηθεί πάρα
πολύ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Κατά 3,75% μειώθηκαν το α’
εξάμηνο του 2023 οι τιμές των ζυμαρικών και των γιαουρτιών κατά 3,34%, με τις
εταιρίες του κλάδου να προχωρούν σε μειώσεις και προωθητικές ενέργειες για να
ανακόψουν τη ραγδαία πτώση της κατανάλωσης, ενώ υποχώρηση καταγράφηκε και στην
τιμή του φρέσκου γάλακτος, της τάξης του 2,64%. Τη λίστα των λιγοστών
κατηγοριών ειδών διατροφής των οποίων οι τιμές ήταν μειωμένες τον Ιούνιο του
2023 σε σύγκριση με τις αρχές του τρέχοντος έτους συμπληρώνουν τα κατεψυγμένα
θαλασσινά (-2%), το βούτυρο (-1,71%) και τα αλλαντικά (-0,09%).
Δημοσίευση σχολίου