Μέτρα συντριβής της φτωχομεσαίας αγροτιάς

Η αντίστροφη μέτρηση για ό,τι μέχρι σήμερα θεωρούσαμε αγροτικό κόσμο, έχει ξεκινήσει ήδη από την ψήφιση του Νόμου 3874 (ΦΕΚ 151/­Α/­2010) «Περί Μητρώου Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων».Εκεί πρωτοεμφανίστηκε η έννοια του «κατ’ επάγγελμα αγρότη», («ενεργοί αγρότες» κατά την ΕΕ) διαχωρίζοντάς τον από την τεράστια μάζα της φτωχομεσαίας αγροτιάς που, έχοντας πολύ μικρό κλήρο,  αναγκάζεται να κάνει 2-3 δουλειές για να επιβιώσει!

Από τότε και μέχρι σήμερα, οι διάφορες αγροτικές πολιτικές και κυρίως η ΚΑΠ, κινούνται πάνω στον άξονα εξοντωτικών μέτρων που θα υποχρεώσουν τη φτωχομεσαία αγροτιά να εγκαταλείψει την αγροτική δραστηριότητα, και επομένως να επιτευχθεί το ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από τη συγκέντρωση της γης σε μεγαλοαγρότες, σε γεωργικές επιχειρήσεις ή σε αγροδιατροφικές αλυσίδες. Ο στόχος αυτός, που προωθεί δεκαετίες τώρα το ευρωπαϊκό χρηματιστικό κεφάλαιο κινούμενο στο τρίπτυχο: αγροτική παραγωγή - μονοπώλια -τράπεζες, φαίνεται να οδηγείται προς την τελική φάση, μετά την ψήφιση τριών Μνημονίων που αθροιστικά θα επιφέρουν την «τελική λύση». Θυμίζουμε ότι το 1981 - χρονιά ένταξης στην ΕΟΚ - υπήρχαν στην Ελλάδα 998.876 αγροτικά νοικοκυριά και απασχολούνταν στον αγροτικό τομέα 1.083.000 αγρότες. Το 1997 έμειναν 821.390 αγροτικά νοικοκυριά και 765.000 απασχολούμενοι. Το 2010 σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο αριθμός των αγροτικών νοικοκυριών μειώθηκε στις 716.823, ενώ ο αριθμός των απασχολούμενων δεν προσδιορίζεται λόγω και της ετεροαπασχόλησης! Σύμφωνα με νεότερη κλαδική μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς (Σεπτέμβρης 2008), το ποσοστό συμμετοχής των απασχολουμένων στον πρωτογενή τομέα στο σύνολο των απασχολουμένων στην οικονομία μειώνεται συνεχώς. Έτσι, από 39,8% το 1971 έφτασε σε μόλις 11,5% το 2008 και σε 9,8% το 2013.

   Ιδιαίτερη βαρύτητα εμφανίζουν οι αποφάσεις του τρίτου Μνημονίου, το οποίο περιλαμβάνει εξαιρετικά επώδυνα μέτρα, όπως λ.χ.:

✓Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης από 13% σε 26%, μέχρι το 2017, από το πρώτο ευρώ. Η συντριβή της φτωχομεσαίας αγροτιάς είναι γεγονός, ενώ παράλληλα πραγματοποιείται η συγκέντρωση της αγροτικής εκμετάλλευσης, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την «ανταγωνιστικότητα της γεωργίας», όπως προβλέπει το Μνημόνιο ΙΙΙ.

✓Αύξηση της προκαταβολής φόρου από το 27,5% στο 100%.

✓ Φορολόγηση επιδοτήσεων με κατάργηση του αφορολόγητου ποσού μέχρι 12.000 ευρώ.

✓ Αύξηση ΦΠΑ στο 23% από 13% σε πλήθος προϊόντων και υπηρεσιών που χρησιμοποιούν τα αγροτικά στρώματα.

✓ Κατάργηση της επιστροφής για τον φόρο κατανάλωσης στο πετρέλαιο για τους αγρότες .

✓ Μείωση στο μισό της επιδότησης του πετρελαίου θέρμανσης για τον Προϋπολογισμό του 2016. Αυτό σημαίνει αύξηση της τιμής του πετρελαίου από 66 ευρώ στα 200 ευρώ ανά χιλιόλιτρο από την 1η Οκτώβρη 2015 και στα 330 ευρώ από την 1η Οκτώ­βρη 2016.

✓ Αύξηση της τιμής του αγροτικού ρεύματος κατά 40%.

✓ Διπλασιασμός ή τριπλασιασμός εισφορών στον ΟΓΑ (ενώ ήδη το 38% δεν έχει να πληρώσει τον ΟΓΑ). Αν σήμερα περίπου το 40% δεν μπορεί να πληρώσει τις εισφορές του στον ΟΓΑ, αντιλαμβάνεται κανείς τι θα γίνει με το διπλασιασμό ή τριπλασιασμό των εισφορών, όταν ο ΟΓΑ εξομοιωθεί με το ΙΚΑ!

✓ Αύξηση του ΦΠΑ στο 23% από 13% στα αγροτικά εφόδια (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, κτηνοτροφές, σπόροι, ζωοτροφές, ζωϊκό κεφάλαιο, κ.λπ.), και υπηρεσίες στην αγροτική παραγωγή. Το κόστος παραγωγής εκτοξεύεται ✓Αύξηση των κρατήσεων στις αγροτικές συντάξεις για την Υγεία.

✓ Αύξηση εισφοράς αλληλεγγύης από 0,7% στο 8% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος.

✓ Αύξηση φορολογικού συντελεστή από 10% στο 13% για τα αγροτικά αυτοκίνητα κλπ.

✓ Απελευθέρωση των ημερών ζωής του παστεριωμένου γάλακτος.

   Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω, που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή και τον αφανισμό των φτωχομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών και το ξεπούλημα της γης τους, στους «επιχειρηματίες α­γρότες»!

   Με την εφαρμογή των αντιαγροτικών μέτρων, αθροιστικά και των τριών Μνημονίων και σε συνδυασμό με τη νέα ΚΑΠ, είναι  βέβαιο ότι: α) η συντριπτική πλειοψηφία της φτωχομεσαίας αγροτιάς θα εξαθλιωθεί και θα εγκαταλείψει την αγροτική δραστηριότητα, αυξάνοντας δραματικά το ποσοστό των ανέργων, β) ένα μεγάλο τμήμα των αγροτών θα μείνει ανασφάλιστο, μη έχοντας να πληρώσει τις αστρονομικές εισφορές του ΟΓΑ, γ) ο όγκος της αγροτικής παραγωγής θα μειωθεί αισθητά, λόγω της αδυναμίας χρηματοδότησης με «ίδιους πόρους» της αγροτικής δραστηριότητας (όλες οι αγροτικές καλλιέργειες χρηματοδοτούνται στο ξεκίνημά τους είτε με ίδια κεφάλαια, είτε με τραπεζικά δάνεια τα οποία δεν δίνονται πλέον), δ) θα ενταθεί η παραοικονομία και η λαθραία διακίνηση των αγροτικών προϊόντων για λόγους επιβίωσης, κυρίως από πλευράς φτωχομεσαίας αγροτιάς, ε) θα μειωθούν ακόμα παραπάνω οι εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, στ) θα πληγεί ανεπανόρθωτα όλη η διατροφική αλυσίδα (μεταφορές, συσκευασίες, διαλογητήρια, κλπ.)  και θα χαθούν θέσεις εργασίας, και τέλος ζ) θα αυξηθούν οι τιμές των αγροτικών προϊόντων στον καταναλωτή. Πέρα απ’ όλ’ αυτά, η φτωχομεσαία αγροτιά θα δεχθεί τις άμεσες επιπτώσεις των μέτρων και σε επίπεδο ξεκληρίσματος, με βίαιες κατασχέσεις και πλειστηριασμούς χωραφιών και σπιτιών, μιας και δε θα μπορούν να αντεπεξέλθουν σε αυτά τα μέτρα.

   Σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης και της χρεοκοπίας, τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα για τη φτωχομεσαία αγροτιά καθώς είναι προφανής η θέση της ΕΕ και των ελληνικών κυβερνήσεων, υπέρ της «επιχειρηματικής Γεωργίας» που ευνοεί τις αγροδιατροφικές αλυσίδες, τις γεωργικές εταιρείες, τους μεγαλοαγρότες και τις τράπεζες, σε βάρος της μεγάλης μάζας της αγροτιάς. 

   Έγινε λόγος και για ισοδύναμα μέτρα που θα απαλύνουν τις δυσ­βάσταχτες συνέπειες στον αγροτικό κόσμο. Είναι βέβαιο ότι δεν υπάρχουν τέτοια ισοδύναμα μέτρα που να αντισταθμίσουν τις τεράστιες απώλειες εισοδήματος που θα έχουν αγρότες και κτηνοτρόφοι από την εφαρμογή της ΚΑΠ και των Μνημονίων.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Β.Αποστόλου, επισημαίνει πως η συγκυβέρνηση θα επιδιώξει να υπάρξει ειδική φορολογική μέριμνα (ελάφρυνση) για τους «κατ’ επάγγελμα» α­γρό­τες. Για να μην αξιοποιούν όμως τον χαρακτηρισμό του αγρότη απολαμβάνοντας πλεονεκτήματα διάφοροι ε­τε­ροεπαγγελματίες (δηλ. οι φτωχοί αγρότες που αναγκάζονται να κάνουν δύο και τρεις δουλειές για να τα φέρουν βόλτα), θα γίνει πιο αυστηρός ο χαρακτηρισμός του αγρότη. Συγκεκριμένα θα απαιτείται να έχει τουλάχιστον το 50% του εισοδήματός του από το αγροτικό επάγγελμα, από 35% που είναι σήμερα.

Α) Παράλληλα, θα υπάρξει υποχρεωτική τήρηση των βιβλίων εσόδων-εξόδων από όλους τους κατόχους γεωργικής εκμετάλλευσης με έσοδα πάνω από 5.000 € ώστε να μπει τέλος στη φοροδιαφυγή των μεσαζόντων.

Θυμίζουμε πως από τα βασικά αιτήματα της αγροτιάς είναι η τήρηση βιβλίων για ακαθάριστο εισόδημα πάνω από 40.000 €. Οι κυβερνητικές προτάσεις συνεπάγονται τη φορολόγηση σαν επιτηδευματίες σχεδόν όλης της φτωχομεσαίας αγροτιάς, που θα υποχρεώνονται να πληρώνουν φόρο επιτηδεύματος, περαιώσεις και ό,τι άλλο συνεπάγονται τα λογιστικά βιβλία.

Β) Θα συμπεριληφθεί η δυνατότητα εκ μέρους των αγροτών να αναγνωρίζουν περισσότερες δαπάνες ως έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα, μεταξύ των οποίων και οι αμοιβές της οικογενειακής εργασίας για την καλλιέργεια. Όμως με ποιους όρους και προϋποθέσεις (πρόσληψη, ημερομίσθιο, εργόσημα, κ.α.), θα γίνονται όλ’ αυτά όταν και οι φτωχοί αγρότες θα λογίζονται σαν επιτηδευματίες; Σε αυτή την περίπτωση εκτός του εισοδήματος φορολογούνται και με τα τεκμήρια διαβίωσης.

Γ) Εισάγεται η «Κάρτα του Αγρότη», με την οποία ο αγρότης θα μπορεί να κάνει αναλήψεις και να χρηματοδοτεί τις εργασίες της εκμετάλλευσής του σε ετήσια βάση, έναντι και μέχρι του ποσού των κοινοτικών επιδοτήσεων που δικαιούται.

Είναι βέβαιο πως η «κάρτα» θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους αγρότες καθώς με την έκδοση και χρήση της θα υπάρχει επιτόκιο που θα πληρώνει ο κάτοχός της. Ήδη, πάνω από το 70% της αγροτιάς (γεωργοί, κτηνοτρόφοι, ψαράδες) παραμένουν απλήρωτοι από βιομηχανίες και εμπόρους, από διάφορα «προγράμματα» (νιτρορρύπανσης, εξισωτικών αποζημιώσεων, βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας), από επιστροφές του φόρου στα καύσιμα, από αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ, κλπ. Αυτά τα χρήματα θα της εξασφάλιζαν τη ρευστότητα και όχι οι διάφορες «κάρτες» που εισάγουν τον έλεγχο και την κυριαρχία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Δ) Δημιουργείται τραπεζικός φορέας αξιοποίησης της αγροτικής γης, χρησιμοποιώντας προς άμεση βελτίωση και χρήση χιλιάδες στρέμματα σχολάζουσας δημόσιας γης για αγροτική παραγωγή.

Είναι γνωστή η ληστρική δράση των τραπεζών απέναντι στους αγρότες, με τα πανωτόκια, τις παρακρατήσεις των επιδοτήσεων, τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, τα ενέχυρα, τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς χωραφιών και σπιτιών. Οι τράπεζες λειτουργούν με συγκεκριμένο θεσμικό και οικονομικό πλαίσιο μέσα στο σύστημα. Εξ άλλου ο παραπάνω φορέας θα βασιστεί στην καταστροφή και το ξεπούλημα της γης των φτωχομεσαίων αγροτικών νοικοκυριών που θα εγκαταλείπουν μαζικά την αγροτική δραστηριότητα, πιεζόμενοι από τη βαρβαρότητα των Μνημονίων. Ε) Στις προτεραιότητες της ηγεσίας του υπουργείου βρίσκεται και η ενίσχυση μέσω κινήτρων με τις δυνατότητες που δίνει το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, σε συλλογικές μορφές οργάνωσης της παραγωγής και της μεταποίησης της γεωργικής παραγωγής (συνεταιρισμοί, ομάδες παραγωγών, οργανώσεις παραγωγών), ώστε να συμβάλουν τόσο στη μείωση του κόστους παραγωγής και την ενίσχυση της παραγόμενης προστιθέμενης αξίας, όσο και στην αύξηση των τιμών των εμπορεύσιμων προϊόντων.

Με βάση τους νόμους που επέβαλε η ΕΕ και ψήφισαν δουλικά όλες οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις, κάθε συλλογικότητα πλέον απαιτεί ΑΦΜ, Καταστατικό, έλεγχο και προκειμένου για συνεταιρισμούς ή ομάδες παραγωγών και συνεταιριστική μερίδα. Στις προϋποθέσεις αυτές δεν μπορεί να ανταποκριθεί το σύνολο των φτωχομεσαίων νοικοκυριών. Εξ άλλου δεν παρέχεται καμία κρατική υποστήριξη και επομένως πρόκειται –επί της ουσίας- για σύσταση εταιρειών! 

ΣΤ) Στο πλαίσιο της νέας αγροτικής πολιτικής που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση προβλέπεται η δημιουργία συμβουλευτικών δομών σε όλη την Ελλάδα, για την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των παραγωγών από γεωπόνους, κτηνιάτρους και οικονομολόγους, ώστε να καλυφθεί το μεγάλο κενό που διαπιστώνεται στον τομέα των γεωργικών εφαρμογών στην ελληνική περιφέρεια.

Xωρίς αμφιβολία, όλο αυτό το ευχολόγιο καταργείται de facto από τις καταργήσεις των οδοιπορικών, των εκτός έδρας αποζημιώσεων, κλπ. Άλλωστε είναι γνωστή, εδώ και δεκαετίες, η ανυπαρξία  τεχνικής υποστήριξης των κυβερνήσεων προς τον αγροτικό τομέα.

Ζ) Επίσης, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις από την απελευθέρωση της ημερομηνίας λήξης του γάλακτος, η κυβέρνηση ετοιμάζει αλλαγές στη σχετική νομοθεσία για να εδραιώσει το πρότυπο «Ελληνικό Σήμα» που έχει επεξεργαστεί ο ΕΛΓΟ.

Θυμίζουμε εδώ, την πρόσφατη κυβερνητική απόφαση, για τον καθορισμό της ανώτατης διάρκειας συντήρησης του παστεριωμένου γάλακτος. Τα ντόπια και ξένα μονοπώλια, ήδη καθόρισαν την ανώτατη διάρκεια στις 11 μέρες (sic) που δίνει τη δυνατότητα να εισάγουν φτηνότερα γάλατα από το εξωτερικό, τσακίζοντας έτσι τους Έλληνες κτηνοτρόφους!

   Τέλος θα πρέπει να αναφερθούμε και στη νέα ΚΑΠ, της οποίας βασικό σημείο είναι το ότι επιδοτήσεις δικαιούνται μόνο οι «ενεργοί» αγρότες. Αποκλείονται εκείνοι που αφήνουν ακαλλιέργητη τη γη τους σε ποσοστό πάνω από το 50%. Τα φυσικά πρόσωπα πρέπει να έχουν τουλάχιστον το 5% του εξωγεωργικού εισοδήματός τους από άμεσες ενισχύσεις.

  Όλ’ αυτά τα χρόνια γινόμαστε μάρτυρες μιας αντιλαϊκής πολιτικής, μιας σειράς σκληρών αντιαγροτικών μέτρων, απ' όλες τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις που εναλλάσσονται στην εξουσία με στόχο το μεθοδικό ξερίζωμα της φτωχομεσαίας αγροτιάς, σύμφωνα με τις επιταγές του κοινοτικού Διευθυντηρίου και των ξένων ιμπεριαλιστικών κέντρων. Τα πρωτοφανή μέτρα καταστολής, η άγρια τρομοκρατία, τα σαμποτάζ σε βάρος της αγροτικής περιουσίας, η ποινικοποίηση των αγροτικών αγώνων, όλα αυτά φέρουν τη σφραγίδα του δυτικοευρωπαϊκού και αμερικάνικου μονοπωλιακού κεφαλαίου και των ντόπιων υποτακτικών τους. Και τώρα, η αθροιστική εφαρμογή των τριών Μνημονίων, έρχεται να βάλει την ταφόπλακα.   

   Σ’ αυτήν τη φάση, μπροστά στους νέους αγροτικούς ξεσηκωμούς, η φτωχομεσαία αγροτιά θα πρέπει να στρέψει τις πλάτες στους πραγματικούς εχθρούς και στους ψεύτικους φίλους που όλ’ αυτά τα χρόνια ποδηγέτησαν τις αγροτικές κινητοποιήσεις σπέρνοντας τη σύγχυση και θερίζοντας την απογοήτευση. Είναι καιρός η στέρεη, ανυπόταχτη βάση να δώσει το βροντερό παρών μέσα από τους αγροτικούς συλλόγους, μέσα από τους συνεταιρισμούς, μέσα από σωματεία και να αναδείξει τους φυσικούς ηγέτες της έξω και πέρα από τις μικροκομματικές μεθοδεύσεις και αδιαφανείς συναλλαγές και να συνδέσει την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής και της ΚΑΠ με την έξοδο της χώρας μας από το επικίνδυνο ιμπεριαλιστικό μόρφωμα της Ε.Ε.