Μείωση πωλήσεων του λιανεμπορίου τροφίμων το 2015 κατέγραψε το ΙΕΛΚΑ

 Στο 1.9% η εκτιμώμενη πτώση των πωλήσεων του λιανεμπορίου τροφίμων το 2015, παρά την αυξητική τάση το Α’ εξάμηνο του 2015 και την σταθεροποιητική τάση του 2014.Η παρακάτω ανάλυση που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών αποσκοπεί στην καταγραφή της παρούσας κατάστασης των πωλήσεων της αγοράς του λιανεμπορίου τροφίμων και την εκτίμηση της πορείας των πωλήσεων έως το τέλος του 2016.

Στην ανάλυση έχουν ληφθεί υπόψιν πέρα από τις εξελίξεις των προηγούμενων μηνών και η εκτιμώμενη επίδραση στην αγορά από τις πρόσφατες αλλαγές ΦΠΑ, αλλά και οι γενικότερες εξελίξεις στις οικονομία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ανάλυσης:

Η αγορά το 2015, όπως φαίνεται στο σχήμα 1, αναμένεται να κλείσει με ύφεση 1.9%, όταν το πρώτο 6μηνο του έτους παρουσίαζε αύξηση κατά 1.25% και τον μήνα Ιούλιο, λόγω του “supermarket-run”, παρουσίασε αύξηση κατά περίπου 6% κυρίως λόγω της αύξησης των πωλήσεων της πρώτης εβδομάδας του Ιουλίου (εβδομάδα πριν το Δημοψήφισμα), οπότε και οι πωλήσεις αυξήθηκαν πάνω από 30%.

Το δεύτερο 6μηνο του 2015 αναμένεται ύφεση λόγω των αυξήσεων ΦΠΑ, των αποθεμάτων τροφίμων των καταναλωτών από τις αγορές του Ιουνίου και της γενικότερης ψυχολογίας του κοινού της τάξης του 5%. Κρίσιμη θα είναι ειδικά φέτος η περίοδος των Χριστουγέννων οπότε και πραγματοποιείται πάνω από το 10% των πωλήσεων του κλάδου σε πολύ λίγες ημέρες.

Για το 2016 η εκτιμώμενη πτώση της αγοράς εκτιμάται από 2% έως 4%, κυρίως λόγω της επίδρασης των αυξήσεων ΦΠΑ, αλλά και της γενικότερης οικονομικής αβεβαιότητας.

Λόγω της μείωσης αυτής στην αγορά εκτιμάται ότι τα προσδοκώμενα ετήσια έσοδα του δημοσίου από την αύξηση του ΦΠΑ θα είναι μειωμένα κατά 14-15% (από 90 έως 100 εκατ. ευρώ).

Όσον αφορά το 2014, αν και η χρονιά έκλεισε με μείωση των πωλήσεων άνω του 2% (Η μείωση αυτή αντιστοιχεί στο ποσό των 450 εκατ. ευρώ), οι πωλήσεις των εταιρειών του κλάδου του λιανεμπορίου τροφίμων παρουσίαζαν τότε σαφείς ενδείξεις για σταθεροποίηση τόσο βάση των στοιχείων της ΕΛ.ΣΤΑΤ., όσο και της ανάλυσης των δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων των αλυσίδων σούπερ μάρκετ.

Η εικόνα ήταν μεικτή (σχήμα 2) με τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κλάδου (σουπερμάρκετ) να διατηρούν το 2014 σχεδόν σταθερές τις πωλήσεις τους και τα μικρότερα σημεία πώλησης να παρουσιάζουν σημαντικές απώλειες. Αυτό οφείλεται κυρίως στις πολύ καλές επιδόσεις του Β’ εξαμήνου του 2014 των μεγάλων σημείων πώλησης, όπως φαίνεται και στο σχήμα 2. Αυτή η καλύτερη επίδοση σε σχέση με το σύνολο της αγοράς εξηγείται από την έμφαση σε σύγχρονες οργανωτικές δομές και συστήματα, υψηλές επενδύσεις παρά την οικονομική ύφεση, την ανάπτυξη του δικτύου των αλυσίδων, μέσω οικονομιών κλίμακας λόγω της οργάνωσης του και στρατηγικών ανταπόκρισης στην κρίση (π.χ. περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, συνεχείς προσφορές κλπ). Επίσης η αξιοποίηση και ένταση των προσφορών από τους προμηθευτές και τις μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου, φαίνεται ότι κεφαλαιοποιήθηκε και σε αυξημένο κύκλο εργασιών αυτή την περίοδο. Ενδιαφέρον στοιχείο των αποτελεσμάτων αυτών είναι ότι παρά τις εξελίξεις αυτές, οι πωλήσεις των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων εκπροσωπούν μόνο το 54% της συνολικής αγοράς, ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 75% και στις ανεπτυγμένες αγορές των χωρών της Βόρειας Ευρώπης πλησιάζει ή και ξεπερνάει το 90%. Αυτό σχετίζεται με το αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των σούπερ μάρκετ που ισχύει (παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις), την γεωγραφία της χώρας και τους περιορισμούς στην πώληση συγκεκριμένων κατηγοριών προϊόντων.

Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι πλέον οι απώλειες του κλάδου του λιανεμπορίου τροφίμων από την έναρξη της κρίσης είναι αρκετά σημαντικές και αν επαληθευτούν οι παραπάνω εκτιμήσεις τότε σε βάθος 8ετίας οι απώλειες θα ανέρχονται σε πάνω από 25%.