«Το μουσείο θα γίνει πόλος έλξης επισκεπτών όχι μόνο για τη
Θήβα, αλλά και για ολόκληρη τη Βοιωτία», λέει η Αλεξάνδρα Χαραμή καθώς μας
ξεναγεί στο υπερσύγχρονο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών, που άνοιξε τις πύλες
του τον περασμένο Ιούνιο έπειτα από σχεδόν μία δεκαετία εργασιών.
Ηδη, από τον
πρώτο μήνα λειτουργίας του μέχρι σήμερα, έχει υποδεχτεί πάνω από 16.000
επισκέπτες, μεταξύ των οποίων ο διευθυντής του Μουσείου του Λούβρου Jean Luc
Martinez και ο διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών J. Wright. Η
προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας μάς μίλησε για το επόμενο
στοίχημα του μουσείου και για το σχέδιο της διεθνούς προβολής του.
Ποια η σημασία του νέου μουσείου για τη Θήβα;
Είναι η αρχή των πάντων, όχι μόνο για την πόλη αλλά και για
ολόκληρη τη Βοιωτία. Σε αυτόν τον τόπο, που οι περισσότεροι προσπερνούν
ταξιδεύοντας στην εθνική οδό, υπάρχει πια σημαντικός λόγος για να κάνει κάποιος
μια μικρή παράκαμψη και να επισκεφτεί το νέο μουσείο. Μέχρι το 2007, που
ξεκίνησαν οι εργασίες, η επισκεψιμότητα ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα, παρά τη
σπουδαιότητα των εκθεμάτων του. Το κατώφλι του περνούσαν λίγοι επισκέπτες με
ειδικό ενδιαφέρον, μαθητές από τα σχολεία του νομού και τοπικοί σύλλογοι.
Επιπλέον, δεν συμπεριλαμβανόταν σε κανέναν ταξιδιωτικό οδηγό, κάτι που
φιλοδοξούμε να γίνει άμεσα σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τον Δήμο. Οι πρώτοι
μήνες λειτουργίας μάς γέμισαν θάρρος και αισιοδοξία: από τα θυρανοίξια του
μουσείου στις 7 Ιουνίου μέχρι το τέλος του μήνα, που η είσοδος ήταν ελεύθερη,
σημειώθηκε ρεκόρ επισκεψιμότητας – ο αριθμός των επισκεπτών ξεπέρασε τις
10.000. Από τον Ιούλιο που ίσχυε το εισιτήριο των 6 ευρώ μέχρι και το τέλος
Αυγούστου, προστέθηκαν σε αυτούς άλλοι 6.000, το 60% των οποίων ήταν από το
εξωτερικό και το 40% από Ελλάδα.
Ποιος είναι ο επόμενος στόχος που έχετε θέσει;
Να πλημμυρίσει με επισκέπτες κάθε ηλικίας, από όλες τις
χώρες. Γίνεται μια συντονισμένη προσπάθεια, από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας
και τον Δήμο Θηβαίων, να γίνει το μουσείο γνωστό σε Ελληνες και ξένους. Ως
Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας, προσπαθούμε, με ξεναγήσεις, δημοσιεύσεις και
διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, να συμβάλουμε στη διεθνή προβολή του.
Ηδη ανταποκρίθηκε ο διευθυντής του Λούβρου Jean Luc Martinez, ο οποίος, μετά
την ξενάγησή του, μίλησε με πολύ θετικά λόγια, εντυπωσιασμένος από τις
εγκαταστάσεις και τα εκθέματα. Μάλιστα, έπειτα από δική του πρόσκληση, θα
μεταβώ στις 10 Νοεμβρίου στο Παρίσι για να το παρουσιάσω σε μια διάλεξη στο
αμφιθέατρο του Λούβρου. Παράλληλα, προγραμματίζονται ομιλίες και συνέδρια εντός
του Αρχαιολογικού Μουσείου Θηβών, όλοι οι χώροι του οποίου είναι προσβάσιμοι
για τα ΑμεΑ, ενώ σύντομα θα υλοποιηθούν και προγράμματα για άτομα με προβλήματα
όρασης. Γνωρίζουμε καλά ότι ένα μουσείο δεν τελειώνει ποτέ, είναι ένας ζωντανός
οργανισμός που εξελίσσεται διαρκώς. Μόλις άνοιξαν οι πόρτες του, άρχισε και ο
διάλογος με τους επισκέπτες για τυχόν ελλείψεις ή προσθήκες που εκείνοι θεωρούν
απαραίτητες. Ο στόχος είναι κάθε χρόνο το μουσείο να γίνεται καλύτερο.
Πώς διαμορφώνεται ο εκθεσιακός χώρος και ποια εκθέματα
ξεχωρίζετε;
Η έκθεση, που καταλαμβάνει εσωτερικά 1.000 τ.μ. –συν 1.390
τ.μ. ημιυπαίθριων εκθεσιακών χώρων και 1.750 τ.μ. υπαίθριων– ξεκινά από τον
προθάλαμο και τον κήπο. Διαμορφώνεται σε δύο επίπεδα, γύρω από ένα κεντρικό
εσωτερικό φωτεινό αίθριο, και χωρίζεται σε 18 ενότητες, από την παλαιολιθική
περίοδο έως την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Τμήμα της αποτελεί ο
αρχαιολογικός χώρος που αποκαλύφθηκε κατά την εκσκαφή της επέκτασης του
κτιρίου. Στα στέγαστρα του αύλειου χώρου εκτίθενται επιτύμβιες στήλες, γλυπτά,
αρχιτεκτονικά μέλη και επιγραφές. Ανάμεσά τους βρίσκεται και η μαύρη επιτύμβια
στήλη που επαναπατρίστηκε από το Μουσείο Γκετί. Εκτός των στεγάστρων εκτίθενται
οι επιτύμβιοι λέοντες, ενώ στο κέντρο της αυλής δεσπόζει ο μεσαιωνικός Πύργος
των Saint Omer, ορόσημο του μουσείου, που έχει αναδειχθεί και είναι για πρώτη
φορά επισκέψιμος. Από τα περίπου 2.700 εκθέματα, τα σημαντικότερα είναι οι
πινακίδες της Γραμμικής Γραφής Β, οι σφραγιδοκύλινδροι και τα κοσμήματα από
λαζουρίτη, από τη Μεσοποταμία και το Αφγανιστάν, τα κομψοτεχνήματα από χρυσό
και ελεφαντόδοντο, οι τοιχογραφίες με την πομπή γυναικών από το ανάκτορο της
Θήβας, αλλά και εκείνες από το ανάκτορο του Ορχομενού και του Γλα, οι
ζωγραφικές νεκρικές λάρνακες από την Τανάγρα και πολλά άλλα. Ο επισκέπτης
μπορεί πλέον να περιηγηθεί διαχρονικά στη μακραίωνη ιστορία της Βοιωτίας μέσα
από εμβληματικά έργα –σε πολλές περιπτώσεις μοναδικά–, αλλά και μέσα από τα
ίδια τα μνημεία. Χάρη στο πλούσιο εποπτικό υλικό, τις αναπαραστάσεις και τις
ψηφιακές εφαρμογές, η περιήγηση γίνεται ελκυστική.
Θα διεκδικήσετε το ενδιαφέρον των επισκεπτών που πηγαίνουν
στους Δελφούς;
Δεν μπορούμε να συναγωνιστούμε τους Δελφούς, ούτε είναι
αυτός ο στόχος μας. Το στοίχημα όμως είναι να αυξηθεί η επισκεψιμότητα. Θέλουμε
το μουσείο να αποτελέσει έναν πολιτιστικό πόλο έλξης στην πόλη της Θήβας και στη
Βοιωτία γενικότερα, πείθοντας τους επισκέπτες που έχουν ως προορισμό τους
Δελφούς να κάνουν μια στάση σε αυτό. Ακόμα και οι Αθηναίοι ή οι ξένοι που
βρίσκονται στην πρωτεύουσα για τουρισμό θα μπορούσαν να γνωρίσουν το μουσείο
και τους θησαυρούς της ευρύτερης περιοχής – η Θήβα απέχει μόλις μιάμιση ώρα από
την Αθήνα.
Αυτή την περίοδο βρίσκονται σε εξέλιξη ανασκαφές στη Θήβα.
Θα μπορούσε η πόλη να εξελιχθεί τα επόμενα χρόνια σε αρχαιολογικό προορισμό;
Σημαντικά ανασκαφικά προγράμματα συνεργασίας γίνονται αυτή
τη στιγμή στη Θήβα στο μυκηναϊκό ανάκτορο της Καδμείας, στο ιερό του Ισμηνίου
Απόλλωνος και στο ιερό του Ηρακλέους, ευρήματα από το οποίο εκτίθενται για
πρώτη φορά στο νέο μουσείο μας. Στο πλαίσιο των ερευνών αυτών έχουν εντοπιστεί,
εκτός από τα νέα σημαντικά επιστημονικά στοιχεία για την ακρόπολη της Καδμείας,
και σημαντικά τμήματα του βυζαντινού οικισμού της πόλης. Στόχος της εφορείας
μας είναι να διαμορφωθεί ένας αρχαιολογικός περίπατος μέσα στον αστικό ιστό, με
επίκεντρο το νέο μουσείο. Εχουμε ήδη αρχίσει τις μελέτες ανάδειξης των χώρων,
για τις οποίες, μετά την έγκρισή τους, θα καταβάλουμε προσπάθεια για τη
σταδιακή υλοποίησή τους, ώστε να γίνει η Θήβα ελκυστικός αρχαιολογικός
προορισμός. Στην υπόλοιπη Βοιωτία ανασκάπτεται στο Αρμα η μυκηναϊκή ακρόπολη
του Ελεώνα και στη Στενή Μαυρομματίου, στην περιοχή Αλιάρτου-Θεσπιών, το Ιερό
του Ογχηστίου Ποσειδώνος. Μελλοντικός στόχος είναι, με τη συνεργασία των
συν-διευθυντών των ξένων σχολών και των ανασκαφών που διενεργούνται υπό την
αιγίδα της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, να γίνει η Θήβα κέντρο βοιωτικών
αρχαιολογικών μελετών. Ηδη, στο πλαίσιο αυτών των ανασκαφών, έρχονται ομάδες
φοιτητών, Ελλήνων και ξένων, για να συμμετάσχουν στην ανασκαφή, στη συντήρηση
και στην καταγραφή των ευρημάτων.
Με ποια άλλα μνημεία ή χώρους μπορεί να συνδυαστεί η
επίσκεψη στο Μουσείο Θηβών;
Κατά την περιήγησή του, ο επισκέπτης μαθαίνει για πολλά
μνημεία της Βοιωτίας, όπως τη μονή του Οσίου Λουκά, ένα από τα καλύτερα διατηρημένα
μοναστηριακά συγκροτήματα της μεσοβυζαντινής περιόδου στην Ελλάδα, τον αρχαίο
Ορχομενό, το Καδμείον, το μυκηναϊκό ανάκτορο της Θήβας. Κοντά στην πόλη
βρίσκεται και το ιερό των Καβείρων, ένα σημαντικό ιερό της αρχαίας Βοιωτίας,
ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα αρχαιολογικά μουσεία Σχηματαρίου,
Χαιρώνειας και οι αρχαιολογικές συλλογές Διστόμου και Θεσπιών. Ολα τα παραπάνω
και ακόμα περισσότερα θα ενταχθούν σταδιακά στις πολιτιστικές διαδρομές της
Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, που σχεδιάζονται σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ και τις
αρμόδιες Εφορείες Αρχαιοτήτων.
Δημοσίευση σχολίου