Δέσποινα Σπανούδη - Έγκλημα στον Ασπρόπυργο

Η ανυπολόγιστη επιβάρυνση που προκαλεί σε όλο το λεκανοπέδιο, η πυρκαγιά στο κατ’ ευφημισμό εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο, αποτυπώνει ανάγλυφα όλη την παθογένεια του κυκλώματος διαχείρισης απορριμμάτων της χώρας. Αναδεικνύει ταυτόχρονα πόσο επικίνδυνες  και καταστροφικές ήταν οι επιλογές που οδήγησαν σε ιδιωτικοποίηση μέρους της διαχείρισης ξεκινώντας από την ανακύκλωση και εξαπλώνοντας την ιδιωτική «πρωτοβουλία» και σε εργοστάσια διαχωρισμού, παραγωγής ενέργειας, αλλά ακόμη και στην αποκομιδή και την καθαριότητα.

Τι συμβαίνει λοιπόν;

Το συγκεκριμένο κέντρο του Ασπρόπυργου όπως και άλλα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων, αναλαμβάνουν έναντι αδρής επιδότησης να υποδεχτούν και να ξεχωρίσουν το περιεχόμενο  των μπλε κάδων ανακύκλωσης που είναι εγκατεστημένοι σε όλη τη χώρα. Η επιδότηση προκύπτει από το τέλος ανακύκλωσης που είναι κρυμμένο στις τιμές όλων των συσκευασμένων προϊόντων, είναι δηλαδή κάτι σαν έμμεσος φόρος.  Ένα ακόμη έσοδο προκύπτει από την πώληση των υλικών που διαχωρίζουν. Αυτός, ο δημόσιος στην πραγματικότητα πόρος, έχει επιβληθεί με νόμο, αλλά δεν εισπράττεται από το κράτος. Εισπράττεται από μια ανώνυμη εταιρεία την Ε.Ε.Α.Α. που  παραχωρεί κάδους ανακύκλωσης και οχήματα στους Δήμους και επιδοτεί τα κέντρα ανακύκλωσης. Οι Δήμοι υποχρεώνονται να χρεώσουν για δεύτερη φορά τους δημότες τους (που έχουν ήδη πληρώσει για την ανακύκλωση αυτών που αγόρασαν), προκειμένου να μαζεύουν και να μεταφέρουν τα ανακυκλώσιμα στα κέντρα διαλογής. Επειδή όμως αυτή η μέθοδος  συλλογής όλων μαζί των ανακυκλώσιμων σε ένα κάδο, έχει μεγάλο περιθώριο σφάλματος, σχεδόν το μισό από το περιεχόμενό τους θεωρείται άχρηστο και οδηγείται στον ΧΥΤΑ, οπότε οι Δήμοι ξαναχρεώνουν τους δημότες για να τα θάψουν.  Πολλές φορές, πρόκειται για υλικά που είναι μεν ανακυκλώσιμα, αλλά ο ιδιώτης θεωρεί ασύμφορο να τα  ξεχωρίσει λόγω π.χ. του μεγέθους ή της τιμής. Προκειμένου για την Αττική, το υπόλειμμα οδηγείται στον ΧΥΤΑ της Φυλής και εδώ ξεκινά ένα δεύτερο σκάνδαλο, που σε μερικές περιπτώσεις έχει έρθει και στο φως. Πρόκειται για το περίφημο «ξέπλυμα σκουπιδιών». Για ποιο λόγο; Ο ΧΥΤΑ της Φυλής δέχεται μόνο τα απορρίμματα της Αττικής αλλά ταυτόχρονα δέχεται και το υπόλειμμα από τα κέντρα διαλογής της Αττικής.  Έτσι λοιπόν κοινά σκουπίδια από  περιοχές της χώρας που δεν διαθέτουν χώρους διάθεσης (μετά το κλείσιμο των ανεξέλεγκτων χωματερών λόγω των ευρωπαϊκών προστίμων), ταξιδεύουν ως ανακυκλώσιμα μέχρι τα κέντρα ανακύκλωσης, βαφτίζονται «υπόλειμμα» και μπαίνουν στη Φυλή. Με την ίδια μέθοδο φαίνεται ότι μπορούν να καταλήξουν στη Φυλή ακόμη και βιομηχανικά απόβλητα, προς δόξαν της αποτελεσματικότητας του κρατικοδίαιτου ιδιωτικού τομέα της οικονομίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εγκατάσταση που καίγεται,  έχει επιδοτηθεί με πακτωλό χρημάτων και μέσω των αναπτυξιακών νόμων.

Πότε συνέβη αυτή η πυρκαγιά;  Λίγες μόνο ημέρες μετά την ανακοίνωση του νέου εθνικού σχεδίου για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, ενός σχεδίου που διακηρυκτικά τουλάχιστον βρίσκεται στον αντίποδα των μεγαλοεπιχειρηματικών επιδιώξεων που ξετυλίχτηκαν τα τελευταία χρόνια και προέβλεπαν τεράστια εργοστάσια επεξεργασίας και στο βάθος καύση απορριμμάτων.  Τυχαίο;