Η Ευρώπη της αιώνιας ειρήνης

Του Δικηγόρου Θήβας Νικολάου Ποταμιά nikospotamias@gmail.com

Ο  Αϊνστάιν το 1930 έλεγε «Η Ευρώπη θα μπορούσε σήμερα να αποτελεί ένα ομόσπονδο κράτος και όχι φρενοκομείο  εθνικισμών. Ο εθνικισμός είναι παιδική αρρώστια, η ιλαρά της ανθρωπότητας».Ο ακραίος εθνικισμός εκείνης της εποχής οδήγησε την  Ευρώπη στον όλεθρο  του Β΄ παγκόσμιου πολέμου με τα εκατομμύρια των  νεκρών της .Μετά το τέλος του πολέμου, οι σοφοί  άνθρωποι της  Ευρώπης αντικρίζοντας τις εκατόμβες των  θυμάτων αλλά και το μέγεθος της καταστροφής εμπνεύστηκαν το όραμα της ενωμένης Ευρώπης. Βάση του οράματος αυτού, απετέλεσε το έργο του Καντ  «αιώνια ειρήνη»  που επεξεργάζεται την προοπτική του αφοπλισμού και την εμπέδωση του πνεύματος της συνεργασίας .

  Οι πρώτες συνθήκες της  Ευρωπαϊκής Ένωσης  αφορούσαν τον έλεγχο των δύο στοιχείων του πολέμου, τον άνθρακα και τον χάλυβα. Η διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων αυτών των υλικών από ένα κράτος το καθιστούσε αυτομάτως υπόλογο για εξηγήσεις.

Ο αρχιτέκτονας του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος Ζαν Μονέ είχε ερωτηθεί από τότε για τις κρίσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως τις βιώνουμε σήμερα και είχε υποστηρίξει τα εξής «Η Ευρώπη θα σχηματιστεί μέσα από κρίσεις, και θα αποτελέσει το άθροισμα των λύσεων που θα δοθούν στις κρίσεις αυτές».

Το σύνθημα των οραματιστών της Ενωμένης Ευρώπης ήταν  «κάντε μπίζνες και όχι πόλεμο, οικοδομήστε και μην κατεδαφίζετε, απολαύστε την ειρήνη  και εξορκίστε τον  όλεθρο».

Σήμερα αυτά δεν μας απασχολούν. Θεωρούμε την ειρήνη δεδομένη και τον πόλεμο παρελθόν. Αγοράζουμε αλήθειες και βεβαιότητες από το καλάθι  του εθνικισμού και του λαϊκισμού. Η  ιδέα

που στηρίζει  το Ευρωπαϊκό όραμα όμως είναι ο  ΑΝΘΡΩΠΟΣ  και ο κόσμος που επαγγέλλεται είναι ένας κόσμος ανοιχτών οριζόντων, πολλαπλών δυνατοτήτων, πολλών ευκαιριών. Ο Αϊνστάιν  προέβλεψε τις συνέπειες του εθνικισμού χωρίς πολιτικές σκοπιμότητες. Μάλιστα,  όταν ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ του πρότειναν να γίνει ο πρώτος  Πρόεδρός του, και αρνήθηκε λέγοντας «η πολιτική σας είναι εφήμερη ενώ οι εξισώσεις μου θα μείνουν στους αιώνες». Εγώ θα έλεγα, ότι και οι συμβουλές  του θα μείνουν στους αιώνες.