Σε μια εργασία, που θεωρήθηκε ως η διεξοδικότερη μελέτη των επιπτώσεων των μεταλλαγμένων δηλαδή των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών με μηχανικό τρόπο (Γ.Τ.) στην υγεία των θηλαστικών, οι ερευνητές συνέδεσαν άμεσα την κατανάλωση Γ.Τ. καλαμποκιού της Μονσάντο με βλάβες σε διάφορα όργανα του οργανισμού. Και οι τρεις ποικιλίες του Γ.Τ. καλαμποκιού – Mon 810, Mon 863 και NK 603 – έχουν εγκριθεί για κατανάλωση από τις υπηρεσίες ασφαλείας τροφίμων των ΗΠΑ, της Ευρώπης και αρκετών άλλων χωρών. Τα εμπιστευτικά ακατέργαστα στοιχεία των διατροφικών δοκιμών που έκανε πάνω σε ποντίκια το 2002 η Μονσάντο και που χρησιμοποιήθηκαν για να εγκριθούν τα Γ.Τ. καλαμπόκια σε διάφορες περιοχές του κόσμου δημοσιοποιήθηκαν το 2005 από τις ευρωπαϊκές αρχές. Τα ίδια ακριβώς στοιχεία είναι αυτά που ανέλυσε και η καινούργια ομάδα των ερευνητών.
Η επιτροπή έρευνας και πληροφόρησης πάνω στη γενετική μηχανική (CRIIGEN – Committee of Research and Information on Genetic Engineering) και τα πανεπιστήμια της Caen και της Rouen μελέτησαν τα στοιχεία του διατροφικού προγράμματος δοκιμών της Μονσάντο, διάρκειας 90 ημερών, των Γ.Τ. ποικιλιών Mon 810 και Mon 863 που έχουν εντομοκτόνες ιδιότητες, καθώς και της εμποτισμένης με το ζιζανιοκτόνο Roundup NK 603. Τα στοιχεία «έδειξαν ξεκάθαρα τις δυσμενείς επιπτώσεις στα νεφρά, το συκώτι και τα όργανα διαιτητικής αποτοξίνωσης, όπως επίσης και διαφορετικά επίπεδα βλάβης στην καρδιά, τα επινεφρίδια, τη σπλήνα και το αιμοποιητικό σύστημα», ανέφερε ο Gilles-Eric Séralini, μοριακός βιολόγος του πανεπιστημίου της Caen.
Αν και ανιχνεύθηκαν διαφορετικά επίπεδα ζημιογόνου επίπτωσης στα ζωτικά όργανα μεταξύ των τριών γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (Γ.Τ.Ο.), η έρευνα του 2009 έφερε στην επιφάνεια συγκεκριμένα αποτελέσματα, άμεσα συνδεδεμένα με την κατανάλωση του κάθε Γ.Τ.Ο. ξεχωριστά, διαφοροποιημένα ανά φύλο και δόση. Η μελέτη αυτή, που πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο του 2009, παρουσιάστηκε στη διεθνή εφημερίδα βιολογικών επιστημών (IJBS – International Journal of Biological Sciences) και είναι σύμφωνη με μία ανάλυση που πραγματοποίησε η CRIIGEN το 2007 πάνω στην ποικιλία Mon 863, χρησιμοποιώντας τα ίδια στοιχεία και που δημοσιεύτηκε στην «Περιβαλλοντολογική Μόλυνση και Τοξικολογία». Η Μονσάντο απέρριψε τα συμπεράσματα του 2007, δηλώνοντας πως «οι αναλύσεις που διεξήχθησαν δεν είναι σύμφωνες με αυτό που παραδοσιακά είναι αποδεκτό για χρήση από τους τοξικολόγους στις αναλύσεις των τοξικολογικών στοιχείων των ποντικιών».
Ο Séralini από τη μεριά του εξήγησε μέσω ενός email πως η μελέτη τους προχώρησε πιο πέρα από τις αναλύσεις της Μονσάντο, ερευνώντας τη διαφορετικότητα των επιπτώσεων στην υγεία των θηλαστικών ανά φύλο, γεγονός που η Μονσάντο αγνόησε: «Η μελέτη μας έρχεται σε αντίθεση με τα συμπεράσματα της Μονσάντο, επειδή η Μονσάντο συστηματικά παραλείπει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των θηλαστικών σε σχέση με το φύλο τους ή σε περίπτωση δυσανάλογων δόσεων. Αυτό είναι ένα πολύ σοβαρό λάθος που έχει δραματικά αποτελέσματα στη δημόσια υγεία. Αυτό είναι και το κύριο συμπέρασμα που απορρέει από την εργασία μας, τη μόνη προσεκτική περαιτέρω ανάλυση των ακατέργαστων στατιστικών στοιχείων της Μονσάντο».
Όταν γίνονται οι έλεγχοι τοξικότητας ή ασφάλειας απέναντι στα φυτοφάρμακα, το πρωτόκολλο απαιτεί τη χρήση τριών διαφορετικών ειδών θηλαστικών. Η μελέτη του θέματος μας, αν και πήρε τελικά την έγκριση χρήσης των Γ.Τ.Ο. σε πάνω από δώδεκα κράτη, χρησιμοποίησε μόνο ποντίκια. Επιπρόσθετα, τα χρόνια προβλήματα σπάνια αποκαλύπτονται σε μία περίοδο 90 ημερών. Συνήθως οι έλεγχοι αυτοί διαρκούν μέχρι και δύο χρόνια. Έλεγχοι «με διάρκεια μεγαλύτερη των τριών μηνών, μας δίνουν μεγαλύτερες πιθανότητες αποκάλυψης μεταβολικών, νευρικών, ορμονικών, ανοσοποιητικών ή καρκινικών παθήσεων», έγραψε ο Seralini σε ένα άρθρο του ανασκευής των υφιστάμενων απόψεων («Πως μπορούν να παραβλεφθούν οι μεσοπρόθεσμες και χρόνιες επιπτώσεις στην υγεία για τους Γ.Τ.Ο., τα φυτοφάρμακα ή τα χημικά», IJBS, 2009). Ακόμη περαιτέρω, η ανάλυση της Μονσάντο συνέκρινε μη συγγενικές μεταξύ τους τροφικές ομάδες, θολώνοντας έτσι τα αποτελέσματα. Η ανασκευή του Ιουνίου του 2009, επεξηγεί πως «η μόνη έγκυρη μέθοδος που έχουμε για να απομονώσουμε το αποτέλεσμα της διαδικασίας μετατροπής των Γ.Τ. παραγώγων από άλλες μεταβλητές, είναι η σύγκριση των Γ.Τ.Ο…. με τα ισογονικά μη Γ.Τ. αντίστοιχά τους».
Οι ερευνητές, μετά από τη μελέτη και των τριών Γ.Τ.Ο., συμπέραναν πως στα τρόφιμα θα υπάρχουν πλέον νέα, πρωτοφανή, υπολείμματα φυτοφαρμάκων, τα οποία θ’ αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία αυτών που θα τα καταναλώνουν. Κατέληξαν με την επισήμανση πως απαιτείται «άμεση απαγόρευση της εισαγωγής και καλλιέργειας αυτών των Γ.Τ.Ο. και συνέστησαν έντονα την εκτέλεση επιπρόσθετων μακροχρόνιων (διάρκειας δύο ετών) και πολυγενεακών διατροφικών μελετών πάνω σε ζώα, σε τουλάχιστον τρία διαφορετικά είδη, έτσι ώστε να εξασφαλιστούν αληθή επιστημονικά και έγκυρα στοιχεία των τοξικών επιπτώσεων των Γ.Τ. φυτών και τροφίμων, που να καλύπτουν τόσο την σοβαρότητα τους όσο και τη χρονική διάρκεια που αυτές εμφανίζονται».
Αν και η ανθρώπινη υγεία είναι το πρωταρχικό ζήτημα, τα οικολογικά αποτελέσματα μπαίνουν και αυτά στο παιχνίδι, καθώς το 99% των Γ.Τ. φυτών είτε ανέχονται είτε παράγουν φυτοφάρμακα. Αυτός ίσως να είναι και ο λόγος που βλέπουμε τις αποικίες των μελισσών να ερειπώνονται ατάκτως καθώς και μαζικούς θανάτους πεταλούδων. Εάν, εν τέλει, οι Γ.Τ.Ο. εξαλείψουν τα φυτά παραγωγής γύρης στη γη, τότε η καταστροφή θα είναι τραγικά μεγαλύτερη από τον κίνδυνο που αυτά αποτελούν για τους ανθρώπους και τ’ άλλα θηλαστικά.
Επιστροφή παλιών ποικιλιών απο την Γερμανία
Από τον gkolempas
Σπάνιες ποικιλίες σπόρων άγριων, αλλά και καλλιεργήσιμων, φυτών, ποικιλίες τις οποίες οι Γερμανοί είχαν πάρει από την Κρήτη την περίοδο της κατοχής του νησιού, προκειμένου να τις εξελίξουν, βρίσκονται στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ). Πρόκειται για περίπου 200 ποικιλίες σπόρων, που για χρόνια φυλάσσονταν και αναπαράγονταν στη Γερμανία και που εδώ και μερικές εβδομάδες επιστράφηκαν στην Τράπεζα Γενετικού Υλικού στα Χανιά.
Ανάμεσα στους σπόρους είναι και πολλές ποικιλίες που δεν υπάρχουν πια και που δεν καλλιεργούνται στην Κρήτη, όπως σπόροι σταριού, κριθαριού, βρώμης αλλά και φασολιών, φάβας και πολλοί από άγρια ενδημικά φυτά της Κρήτης.
Στόχος των επιστημόνων του ΜΑΙΧ είναι να καταφέρουν να αναπαράξουν τις ποικιλίες των σπόρων, που έχει πλέον στη διάθεσή του το Ινστιτούτο, προκειμένου να τους διαθέσουν σε αγρότες και παραγωγούς, που επιθυμούν να καλλιεργήσουν τις παλιές ποικιλίες.
Οι σπόροι είναι έτοιμοι προς αποθήκευση στους -20 βαθμούς της Γενετικής Τράπεζας Σπόρων του Ινστιτούτου.
Σύμφωνα με την υπεύθυνη της Μονάδας Διατήρησης Μεσογειακών Ειδών του ΜΑΙΧ, Χριστίνα Φραγκογιάννη, η συγκέντρωση των σπόρων από τους Γερμανούς άρχισε το 1942 από ειδικούς βοταναλόγους και έγινε συστηματικά σε άλλες περιοχές της Ελλάδας και των Βαλκανίων γενικότερα. «Στόχος τους, ξέροντας πως η Ελλάδα είναι πολύ πλούσια σε βιοποικιλότητα, ήταν η συγκέντρωση σπόρων από διάφορα φυτά, προκειμένου να τα εξελίξουν και να βελτιώσουν τις δικές τους καλλιέργειες, να φτιάξουν δικές τους βελτιωμένες ποικιλίες», τονίζει η κ. Φραγκογιάννη.
Οι Γερμανοί, μάλιστα, κρατούσαν αναλυτικό ημερολόγιο με τις επισκέψεις τους σε διάφορα σημεία, ακόμα και τα πιο απόμακρα, όπως η Άγρια Γραμπούσα και η Γαύδος, προκειμένου να συλλέξουν σπάνιο γενετικό υλικό της ελληνικής χλωρίδας. Οι πρώτες συλλογές φυλάχθηκαν για δύο χρόνια στην Αυστρία, μετά στην Ανατολική Γερμανία και εσχάτως στην Εθνική Γενετική Τράπεζα της Γερμανίας. Από εκεί, το ΜΑΙΧ προμηθεύτηκε μέρος του γενετικού υλικού, που είχε συγκεντρωθεί από την Κρήτη πριν από 70 χρόνια. Οι επιστήμονες του ελληνικού Ινστιτούτου «εντόπισαν» τους σπόρους μέσα από τον διαδικτυακό τόπο της Γερμανικής Γενετικής Τράπεζας, έκαναν τη σχετική παραγγελία και οι σπόροι «επέστρεψαν» στην Ελλαδα. Στόχος, τώρα, του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου Χανίων είναι να εμπλουτίσει τη δική του τράπεζα σπόρων. Ήδη, στο Ινστιτούτο υπάρχουν 700 συλλογές από περίπου 180 άγρια φυτά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσφοράς του ΜΑΙΧ είναι η αναγέννηση του φοινικοδάσους του Πρέβελη, μετά τη φωτιά του περσινού καλοκαιριού Το απαραίτητο απόθεμα σπόρων του Φοίνικα του Θεόφραστου φυλασσόταν στους χώρους του Ινστιτούτου και χάρη στη συστηματική εργασία ετών το σπάνιο οικοσύστημα μπορεί να αναγεννηθεί.
Στο Ινστιτούτο λειτουργεί, επίσης, μονάδα διατήρησης μεσογειακών φυτών, καθώς και εργαστήριο για το DNA του λαδιού. Το ΜΑΙΧ, που είναι διακρατικό Ίδρυμα (συμμετέχουν 13 χώρες), παρέχει και μεταπτυχιακές σπουδές σε φοιτητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ενημέρωση για τους σπόρους
Γαλλικό δικαστήριο συμφώνησε με την αμφισβήτηση της γαλλικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τους σπόρους, κάνοντας αποδεκτό στις 4/2 το αίτημα του συλλόγου Κοκοπελλί (παραγωγή και διακίνηση βιολογικών σπόρων από παραδοσιακές ποικιλίες φυτών) για παραπομπή σχετικού ερωτήματος προς το ευρωπαϊκό δικαστήριο.
Ο Γαλλικός σύλλογος με την επωνυμία Kokopelli σύρεται στα δικαστήρια εδώ και 5 χρόνια. Από ότι γνωρίζω ήταν η πρώτη εφαρμογή στην Ευρώπη της σπορο-νομοθεσίας που έχει σχέση με τους επίσημους καταλόγους.. To 2005 η εταιρία σπόρων ΒAUMONT προσέφυγε στα δικαστήρια εναντίον του ανωτέρω συλλόγου ζητώντας αποζημίωση 50.000 ευρώ, λόγω «αθέμιτου ανταγωνισμού και αποδιοργάνωσης της εμπορίας σπόρων από τη διακίνηση παλιών ποικιλιών μη εγγεγραμμένων στο επίσημο κατάλογο». Ο Σύλλογος καταδικάσθηκε να πληρώσει 10.000 ευρώ. Ακολούθησε έφεση και νέα προσφυγή της Β εναντίον του Kokopelli, για δυσφήμιση η οποία δεν έγινε δεκτή από το δικαστήριο αλλά η εταιρία σπόρων επανήλθε και τώρα ζητά 100.000 ευρώ. Ενώ λοιπόν το γαϊτανάκι με τις δίκες συνεχίζεται ο Σύλλογος αποφάσισε να αλλάξει πλήρως στρατηγική άμυνας στη δίκη και να αμφισβητήσει στη βάση της τη φιλοσοφία της νομοθεσίας και των κανονισμών της ΕΕ που διέπουν την εμπορία σπόρων.
Το Γαλλικό δικαστήριο συμφώνησε για την παραπομπή, μεταξύ άλλων και των ακόλουθων ερωτημάτων, προς το Ευρωπαϊκό δικαστήριο
Με ποια λογική ένα υβρίδιο είναι «ελεύθερο» για καλλιέργεια και εμπορία σε όλη την Ευρώπη, ενώ μια παλιά ποικιλία πρέπει να περιορίζεται μόνο στη στενή του πατρίδα; Κατά πόσον η οδηγία που ρυθμίζει θέματα παλιών ποικιλιών είναι σύμφωνη με τις συνταγματικές αρχές της ΕΕ περί ελευθερίας διακίνησης αγαθών και ελευθερίας της οικονομικής δραστηριότητας, αρχή της έλλειψης διακρίσεων κλπ.
Βάσω Κανελλοπούλου
Δημοσίευση σχολίου