Η
οικονομική ασφυξία απειλεί ολοένα και περισσότερες οικογένειες, με τέσσερα στα
δέκα νοικοκυριά να έχουν οικονομικές υποχρεώσεις προς τις τράπεζες. Μάλιστα,
ένας στους τρεις πολίτες φοβάται ότι θα χάσει το σπίτι του, λόγω συσσωρευμένων
χρεών.
Σύμφωνα με
την ετήσια έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ: - Το 44,3%
του πληθυσμού έχει οικονομικές υποχρεώσεις προς τις τράπεζες και 1 στα 10
νοικοκυριά αναγκάστηκαν να ρευστοποιήσουν περιουσιακά στοιχεία για να
ανταπεξέλθουν στην κρίση. Οι πρόσφατοι νόμοι για τη φορολόγηση ακινήτων, τις
κατασχέσεις καταθέσεων και τη μερική άρση των πλειστηριασμών αναμένεται να
χειροτερέψουν τις συνθήκες για τα νοικοκυριά.
- Ένα στα
τρία νοικοκυριά βρίσκεται στο όριο καθυστέρησης πληρωμών προς το Δημόσιο,
ταμεία ΔΕΚΟ, τράπεζες, δάνεια κλπ, λόγω αδυναμίας. Το 34,8% των νοικοκυριών
καθυστερεί τις οφειλές για να μπορέσει να ανταπεξέλθει, ενώ το 41,7% δήλωσε ότι
δεν διαθέτει επαρκές εισόδημα για την κάλυψη των υποχρεώσεων.
- Η
επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των νοικοκυριών συνεχίζεται, αν και το
φαινόμενο επιβραδύνει. Μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν καλύπτει φορολογικές και
δανειακές υποχρεώσεις, αγοράζει αγαθά χαμηλότερης ποιότητας για να ανταπεξέλθει
στις υποχρεώσεις και φοβάται ότι κάποια στιγμή θα κινδυνεύσει να χάσει το σπίτι
του.
- Περίπου 1
εκατ. νοικοκυριά έχουν δανειακά βάρη στο ακίνητο που διαμένουν. Το 28,1% των
οικογενειών που κατοικούν σε ιδιόκτητο σπίτι έχει στεγαστικό δάνειο. Το 86,7%
του πληθυσμού κατέχει κάποιο ακίνητο.
- Ένα στα
τρία νοικοκυριά φοβάται ότι θα χάσει το σπίτι του εξαιτίας τόσο των
συσσωρευμένων υποχρεώσεων όσο και των επιπρόσθετων επιβαρύνσεων (δανειακών,
φορολογικών και άλλων). Η ανασφάλεια αυτή δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο
αποεπένδυσης και κατάρρευσης των αξιών των ακινήτων.
- Το 94,6%
των νοικοκυριών έχει υποστεί μειώσεις εισοδήματος το διάστημα της κρίσης (2010-
2013). Η συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών που ανήκουν στo εισοδηματικό
κλιμάκιο 10.000- 25.000 ευρώ (96-97%) εμφανίζει μειώσεις στα εισοδήματά της. Σε
σχέση με την προηγούμενη χρονιά (2012), το 82,4% του πληθυσμού αναφέρει ότι
υπέστη μειώσεις το 2013.
- Ο μέσος
όρος μείωσης του εισοδήματος πλησιάζει το 40% (39,47%) σύμφωνα με την εκτίμηση
του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ. Η Αττική είναι η περιοχή με τις μεγαλύτερες απώλειες
εισοδήματος (41,06%).
- Βασική,
ίσως και μοναδική στήριξη των νοικοκυριών αποτελούν τα εισοδήματα από συντάξεις
(48,6%). Τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες, ελευθέρια επαγγέλματα και
επιχειρηματική δραστηριότητα έχουν υποχωρήσει ως προς τη συνεισφορά τους στην
οικονομία του νοικοκυριού (35,9% των νοικοκυριών στηρίζεται σε μισθούς, 10,3%
σε επιχειρηματικά κέρδη).
-
Απαισιοδοξία εξακολουθεί να επικρατεί τα ελληνικά νοικοκυριά. Το 41,7% θεωρεί
ότι δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις οικονομικές υποχρεώσεις του. Αυξημένη
αδυναμία δηλώνουν τα νοικοκυριά με τουλάχιστον έναν άνεργο (51%).
- Η αγορά
συνεχίζει να βρίσκεται σε μια παρατεταμένη ετήσια χειμερία νάρκη», δεδομένου
ότι το 75,5% (από 70% στην αντίστοιχη περσινή έρευνα εισοδήματος) των
νοικοκυριών αναμένει τις εκπτώσεις για να αγοράσει βασικά αγαθά.
-
Δραματικές εμφανίζονται οι περικοπές στην κατανάλωση λόγω της συρρίκνωσης των
εισοδημάτων. Το 63,7% των νοικοκυριών έχει κάνει περικοπές στις δαπάνες ειδών
διατροφής, ενώ το 90,3%, περιόρισε τις δαπάνες για ένδυση- υπόδηση και περίπου
το 90% έχει περιορίσει τις εξόδους σε εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ, σινεμά. Άνω
του 75% των νοικοκυριών έχει κάνει περικοπές στις δαπάνες για θέρμανση και
μετακινήσεις, γεγονός που συνδέεται με τη διατήρηση του υψηλού και
αναποτελεσματικού φόρου στην κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης.
- Η τάση
υποβάθμισης της ποιότητας ζωής συνεχίζεται, καθώς το 36,5% του πληθυσμού
δηλώνει ότι αγοράζει προϊόντα χαμηλότερης ποιότητας. Οξυμμένο είναι το πρόβλημα
στις πολυμελείς οικογένειες (>5 ατόμων το ποσοστό ανέρχεται στο 44,7%) και
στις χαμηλές εισοδηματικά κατηγορίες.
Πάντως,
βάσει της έρευνας, η πλειονότητα των νοικοκυριών συνεχίζει να εμπιστεύεται το
δημόσιο σύστημα υγείας. Το 55,8% θα έδειχνε περισσότερη εμπιστοσύνη στο δημόσιο
νοσοκομείο για την αντιμετώπιση κάποιου σοβαρού προβλήματος, έναντι 34,2% που
θα προτιμούσε το ιδιωτικό. Οι πολιτικές υγείας που ασκούνται θα πρέπει να
λαμβάνουν υπόψη τους το συγκεκριμένο δεδομένο, καθώς είναι πολύ πιθανό οι χρήστες
των δημόσιων υπηρεσιών υγείας να αλλάξουν προτιμήσεις αν δεν εξομαλυνθεί
διοικητικά και πολιτικά η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία.
Η
συγκεκριμένη έρευνα εντάσσεται στις ετήσιες τακτικές έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και
διενεργήθηκε σε συνεργασία με την εταιρία MARC A.E. Έγινε σε δείγμα 1.201
αντιπροσωπευτικών νοικοκυριών στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας τον
Δεκέμβριο του 2013.
Πηγη ΑΜΠΕ
Δημοσίευση σχολίου