Τα έθιμα σ΄όλη την Ελλάδα ποικίλουν αλλά η θλίψη και η νηστεία
είναι κοινός τόπος.
* Στο Καστανόφυτο Καστοριάς, τα παιδιά του χωριού, παίρνουν
από την εκκλησία το χελιδόνι, (ξύλινο ομοίωμα περιστεριού) το κρατούν με ένα
ξύλο ψηλά, το στολίζουν με λουλούδια και το περιφέρουν στα σπίτια. Κατά την
περιφορά μαζεύουν δώρα και κόκκινα αυγά.
* Στην Κρήτη, τη Μεγάλη Παρασκευή, τρώνε νερόβραστα φαγητά
με ξύδι, σαλιγκάρια βραστά, των οποίων το ζουμί μοιάζει με ξύδι.
* Στα χωριά της Πυλίας πίνουν ξίδι και καπνιά για να δείξουν
την αγάπη τους στο Χριστό, που πάνω στο Σταυρό τον πότισαν ξύδι.
* Στην Κορώνη, ούτε φωτιά ανάβουν, ούτε μαγειρεύουν, ούτε
μπουκιά βάζουν στο στόμα τους. Κάποιοι βάζουν σ΄ ένα ποτήρι ξύδι, ρίχνουν μέσα
και λίγη αράχνη και πίνουν τρεις γουλιές γιατί έτσι πότισαν και το Χριστό. Το
πρωί, τα παιδιά, κρατώντας ένα σταυρό στο χέρι, γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και
λένε τα πάθη του Χριστού. Τα φιλεύουν με κουλούρια, κόκκινα αυγά ή λεφτά.
* Στο Μελιγαλά, το βράδυ ανάβουν “φουνταρίες”. Κάθε
νοικοκυρά, όταν σημαίνει η καμπάνα για τον Επιτάφιο, ρίχνει μπροστά στην πόρτα
του σπιτιού της 2,3 ματσάκια κληματόβεργες και τους βάζει φωτιά. Μέχρι να βγει
ο Επιτάφιος, οι κληματόβεργες έχουν πλέον γίνει θράκα. Την ώρα που o παπάς
περνά έξω από το δρόμο του σπιτιού της, η νοικοκυρά ρίχνει πάνω στη θράκα μια
χούφτα μοσχολίβανο και ο παπάς κάνει εκεί παραστάσιμο.
* Στις Μέτρες της Θράκης, η πομπή του Επιταφίου, σταματά...
έξω από ένα παρεκκλήσι, όπου εκεί βρίσκεται έτοιμη η φωτιά
για να καεί ο Ιούδας. Τη στιγμή που ο Ιερέας διαβάζει το σχετικό Ευαγγέλιο,
ανάβουν τη φωτιά και καίνε τον Ιούδα. Παίρνουν μια χούφτα από εκείνη τη στάχτη
και τη ρίχνουν στα μνήματα.
* Στο Κατσιδόνι Κρήτης, την ώρα που λέει ο παπάς στην
Εκκλησία, εν καλάμω, κάνουν σταυρούς από καλάμι για να διώξουν τους ποντικούς
από τα κουκιά.
* Στην Λέσβο πάλι, δεν ανάβουν φωτιές μόνο τη Μεγάλη
Παρασκευή, αλλά και τις υπόλοιπες μέρες από τη Μεγάλη Τετάρτη μέχρι το Μεγάλο
Σάββατο.
* Στα Τελώνια της Λέσβου, τη Μ. Παρασκευή, οι κάτοικοι
σηκώνονται τα χαράματα και γυρίζουν στα ξωκλήσια. Πρέπει να επισκεφθούν 9-13
ξωκλήσια. Ανάβουν κεριά και θυμίαμα.
* Στην Κίο όταν γυρίζουν τον Επιτάφιο, σταματούν στις
διασταυρώσεις και μνημονεύουν. Επίσης οι πόρτες των σπιτιών τους μένουν
ανοιχτές, για να μπει μέσα η θεία χάρη. Οι άνθρωποι πηγαίνουν νωρίτερα και τοποθετούν
χώμα στα σημεία που θα σταματήσει ο επιτάφιος. Μόλις τελειώσει η λειτουργία,
πηγαίνουν και παίρνουν από εκείνο το χώμα και το σκορπούν στο σπίτι για να
χαθούν οι κοριοί.
* Στη Ζάκυνθο, το μεσημέρι της Παρασκευής, περιφέρουν τον
Εσταυρωμένο στην πόλη.
* Στην Ανατολική Κρήτη, την ώρα που λέει ο παπάς το πρώτο
ευαγγέλιο της Μ. Παρασκευής, η παπαδιά βαστά αλεύρι και νερό, κάνει προζύμι με
τις ευχές του Ευαγγελίου και το προζύμι ανεβαίνει.
* Στη Σπάρτη, όταν γυρίσουν τον Επιτάφιο, τον ξεστολίζει ο
καντηλανάφτης, ο οποίος παίρνει τα κεριά και τα φυλάει. Την άλλη μέρα, τα βάζει
ο παπάς σε ένα δίσκο με τα σταυρολούλουδα και τα μοιράζει στις γυναίκες. Τα
λουλούδια αυτά, οι γυναίκες τα κρατούν ως φυλαχτό κι όταν αρρωστήσει ένα
παιδάκι βάζουν στα κάρβουνα λίγο νερό και μερικά σταυρολούλουδα και το
λιβανίζουν.
* Στην Πάρο, τα κεριά του Επιταφίου, τα φυλούν και όταν έχει
φουρτούνα, βρέχει ή αστράφτει, τα ανάβουν να περάσει η κακοκαιρία. Ακόμα, στο
εικονοστάσι, τοποθετείται και κλαδί ελιάς, που παραμένει εκεί ως αγιώτικο.
* Στις Σέρρες οι γυναίκες στην διάρκεια της περιφοράς του
Επιταφίου, τοποθετούν πάνω σε τραπέζι μπροστά από το κατώφλι της Εξώπορτας, την
εικόνα του Εσταυρωμένου ανάμεσα σε λουλούδια, αναμμένα κεριά και θυμιάματα.
Δίπλα τοποθετούν ένα πιάτο με χλόη φακής, ή κριθαριού, την οποία έχουν φυτέψει
γι΄ αυτό το σκοπό, κάποια ημέρα της Μεγάλης Σαρακοστής. Το έθιμο συναντάται και
σε άλλες περιοχές και θυμίζει τους Κήπους του Αδώνιδος.
ΠΗΓΗ: http://politicsgr.net/?p=25347
Δημοσίευση σχολίου